«حلقۀ کندوکاو اخلاقی»، رویکردی نوین در تربیت اخلاقی

نویسنده

  • روح الله کریمی استادیار گروه فلسفه برای کودکان و نوجوانان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده مقاله:

هدف اصلی این پژوهش مقایسۀ رویکرد فلسفه برای کودکان با سایر رویکردهای مهم در موضوع تربیت اخلاقی است. بدین منظور با طبقه‌بندی رویکردهای تربیت اخلاقی بر اساس ابعاد وجود آدمی (باور، عاطفه، اراده و رفتار) به رویکردهای باورمحور، عاطفه‌محور، اراده‌محور و رفتارمحور، مهم‌ترین نظریه‌ها ذیل هر یک از این رویکردها به طور مختصر تبیین شده است. در رویکرد باورمحور، نظریۀ تبیین ارزش‌ها و نظریۀ رشد قوۀ قضاوت اخلاقی پیاژه-کلبرگ، در رویکرد عاطفه‌محور، نظریۀ مراقبتیِ گیلیگان، در رویکرد اراده‌محور، نظریۀ سنتی-ارسطویی و در رویکرد رفتارمحور، نظریۀ رفتارگرایی اسکینر به اختصار تبیین شده‌اند و سپس مزایا و معایب هر یک به ویژه انتقادات وارد بر آن‌ها از منظر برنامۀ فلسفه برای کودکان مورد بحث قرار گرفته است. در ادامه تلاش شده است ضمن یک مقایسۀ تطبیقی نشان داده شود چه اشتراک‌ها و افتراق‌هایی میان رویکرد برنامۀ فلسفه برای کودکان در تربیت اخلاقی که آن را به طور مختصر «حلقۀ کندوکاو اخلاقی» می‌نامیم، با هر یک از نظریه‌های رقیب وجود دارد. نتیجۀ نهایی این است که «حلقۀ کندوکاو اخلاقی» از تمام رویکردها و نظریه‌های دیگر در تربیت اخلاقی متمایز است و بنیان‌گذاران این برنامه به صورت آگاهانه تلاش کرده‌اند نظریه‌ای در تربیت اخلاقی ارائه دهند که ضمن پوششِ تمام ابعاد وجود آدمی، جامع مزایای نظریه‌های رقیب و مانع نواقص آن‌ها باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدل‌سازی عامل بنیان، رویکردی نوین در مدل‌سازی مسائل پیچیده اخلاقی

زمینه: امروزه ضرورت توجه به ابعاد اخلاقی در بسیاری از مسائل تصمیم‌گیری که در سطوح مختلف جهانی، کشوری، منطقه‌ای و یا سازمانی مطرح می‌شود به امری انکارناپذیر تبدیل شده است. تحولاتی نظیر جهانی‌سازی، گسترش ارتباطات، ظهور و توسعه شرکت‌های بزرگ چند ملیتی، بازارهای بزرگ مالی و ... موجب درهم تنیده شدن منافع جوامعی شده است که پیش از این تأثیرگذاری چندانی برهم نداشته‌اند. ازاین‌رو در دوران ما نتیجه اقدام...

متن کامل

اصول تربیت اخلاقی از منظر اسلام: رویکردی تطبیقی

این مقاله می‌خواهد با پژوهشی بنیادی ـ تاریخی و روش توصیفی ـ تحلیلی، شماری از اصول تربیت اخلاقی را از منظر اسلام بررسی کند؛ ازاین‌رو، نخست هر اصل را از زبان شماری از مربیان بیان می‎کند تا زمینۀ فهم روشن‎تر اصل فراهم شود. آن‌گاه نظر اسلام را دربارۀ آن اصل می‎آورد. یکی از مهم‎ترین نتایج مقاله این است که گوهر اخلاقی اسلام اقتضا می‎کند که به اصول تربیت اخلاقی هم پرداخته باشد. همچنین این مقاله بی‎آنک...

متن کامل

حلقۀ کندوکاو و قابلیتهای آن در آموزش ماهیت علم

هدف نوشتة حاضر این است که نشان دهد حلقۀ کندوکاو، به عنوان عنصر بنیادی برنامة فلسفه برای کودک، بستر مناسبی برای درک ماهیت علم، به عنوان یکی از مقولات اصلی‌ای که رویکردهای نوین آموزش علم بر آن تأکید دارند، فراهم می‌آورد. به این منظور، پس از طرح رویکرد زمینه‌گرا به آموزش علوم و شرح انتظاراتی که از یک کلاس روزآمد علوم می‌رود، به معرفی چیستی ماهیت علم و مؤلفه‌های آن. پرداخته می شود. در ادامه، پس از ...

متن کامل

اصول تربیت اخلاقی از منظر اسلام: رویکردی تطبیقی

این مقاله می خواهد با پژوهشی بنیادی ـ تاریخی و روش توصیفی ـ تحلیلی، شماری از اصول تربیت اخلاقی را از منظر اسلام بررسی کند؛ ازاین رو، نخست هر اصل را از زبان شماری از مربیان بیان می‎کند تا زمینۀ فهم روشن‎تر اصل فراهم شود. آن گاه نظر اسلام را دربارۀ آن اصل می‎آورد. یکی از مهم‎ترین نتایج مقاله این است که گوهر اخلاقی اسلام اقتضا می‎کند که به اصول تربیت اخلاقی هم پرداخته باشد. همچنین این مقاله بی‎آنک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 12

صفحات  63- 98

تاریخ انتشار 2016-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023